Beste LaptopAlles over processoren & processorsnelheid
Door Paul Terol - - Prijs-update: 26 april 2024 -
Bij het uitkiezen van een laptop top 10 of desktop computer staat de type processor (CPU) en de processorsnelheid vermeld. In dit artikel leggen we uit waarom dit belangrijk is en helpen we je bij het maken van de juiste keuze processor voor jouw situatie. De processor is een onmisbaar onderdeel van elke computer en zonder een CPU kan een computer niet werken. Een CPU is verantwoordelijk voor al het rekenwerk en hoe sneller het kan rekenen en meerdere taken (via meerdere Cores) tegelijk kan uitvoeren hoe sneller een computer aanvoelt. Bekijk ook ons artikel beste laptop testaankoop waarin we de best geteste laptops op een rijtje zetten of bekijk ook ons artikel wat gaat over alles over accu's en batterijen en meer over dit onderwerp hoeveel werkgeheugen heeft mijn computer nodig?.
Wat is een processor?
Een processor wordt ook wel een CPU genoemd en dat is afgeleid van de Engelse vertaling Central Processing Unit. In het Nederlands wordt een processor ook wel de centrale verwerkings-eenheid genoemd. Meestal wordt de processor het hart van de computer genoemd, maar wij zien het liever dan het brein van de computer. De processor zijn één of meerdere chips, die verantwoordelijk zijn voor alle berekeningen en aansturingen die in een computer plaatsvinden. Hoe sneller hoe meer berekeningen en aansturingen er per seconde kan verwerkt kan worden. Naast het werkgeheugen en het opslaggeheugen bepaald de processor de snelheid van je laptop of computer.
Snelheid
Er zijn in totaal vier factoren (processorkern, kloksnelheid, cache en aanvullende technieken) die de snelheid van een processor bepalen en samen zijn ze verantwoordelijk voor de snelheid van een processor.
- Processorkernen
- Kloksnelheid
- Cache
- Aanvullende technieken
Processorkern
In het Engels wordt een processorkern een Core genoemd. Waar vroeger een processor maar één kern had, hebben tegenwoordig alle moderne computer processoren meerdere kernen (cores). Hoe meer kernen een processor heeft hoe sneller de taken afgehandeld kunnen worden. Je kunt het voorstellen als een snelweg. Met één baan en veel verkeer heb je snel kan op file. Bij twee of zelf vier banen op de snelweg kun je veel meer verkeer aan. Een processor met 2 kernen noemen we een Dual Core processor, met vier kernen een Quad Core processor en bij 6 processorkernen noemen we dit een Hexa Core processor.
Processor kloksnelheid
De kloksnelheid, ook wel frequentie, geeft aan hoeveel taken een processorkern in één seconden kan doen. De kloksnelheid wordt uitgedrukt in Herz (Hz), maar omdat de processoren zo snel zijn geworden tegenwoordig gebruiken we alleen nog maar Giga Herz (GHz). Hoe hoger het getal hoe meer taken er per seconde uitgevoerd kunnen worden. Een hoge kloksnelheid is fijn, maar er is meer nodig voor een snelle PC. Beschouw de kloksnelheid als een snelle auto. Voor een snelle auto om hard te kunnen rijden heb je een goede snelweg nodig en geen zandpaadje. Staar je dus niet blind op het aantal GHz dat vermeld staat bij een laptop of PC.
Processor cache
Wanneer een processor een taak wil uitvoeren dan zijn hiervoor gegevens nodig. Die gegevens moeten ergens opgeslagen worden zodat de processor er snel gebruik van kan maken. Het cachegeheugen is dus een buffer met kleine stukjes zeer snel en kort geheugen voor de processor. Dit moet je niet verwarren met het interne werkgeheugen (RAM). Hoe groter de cache hoe sneller de processor is. Een moderne processor bevat L1, L2 en L3 cache. L1 heeft de laagste latency, maar is ook de kleinste van de drie caches.
Aanvullende processor technieken
Naast de bovenstaande drie onderdelen zijn nog heel veel verschillende toepassingen die fabrikanten verzinnen om hun processoren nog sneller te maken. Elke dag komen er weer nieuwe slimme technieken uit om processoren sneller te maken. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan de Hyper-Threading techniek, waarmee de processor 2 berekeningen tegelijk kan uitvoeren of de Turbo boost techniek, waarmee een processor tijdelijk de kloksnelheid kan verhogen. Zo heeft elke CPU een standaard kloksnelheid, maar veel processoren hebben ook nog een turbomodus. Door Hyper-threading creëren meeste moderne CPU’s een virtuele core, ook wel een thread genoemd (of draadje op zijn Nederlands), die de snelheid van de processor verhogen. Elke techniek heeft voor- en nadelen.
Soorten processoren
Op dit moment zijn er drie belangrijke processorfabrikanten: AMD, Intel en Apple. Apple maakt sinds 2021 haar eigen processoren met zeer goede performance en zijn tegelijk erg energiezuinig. De Apple chip zul je alleen vinden in Apple-producten, zoals MacBooks, Ipads en iPhone’s. AMD en Intel maken processoren voor de rest van de laptops en Pc’s. Intel maakt onder andere processoren met namen zoals Core i3, i5, i7 en i9. De Ryzen AMD-processorlijn is met name erg sterk in een lage prijs / prestatie en met name in de gaming-markt zijn ze op dit moment onverslagen. Intel is flink duurder en een stuk minder snel dan AMD. Intel heeft hierdoor een paar geleden hun jarenlange nummer één positie als marktleider verloren door niet te willen innoveren, en zijn nu druk bezig met een comeback door hun processor technologie net als AMD aan te passen aan de behoefte van de huidige markt/consument.
Veelgestelde vragen
Wat is overklokken?
Sommige processoren kun je standaard overklokken, waarbij je ze op een hogere kloksnelheid kunt instellen dan out-of-the-box het geval is. Als je maximale uit je processor wil persen is dit met bepaalde processoren mogelijk. Andere processoren kun je ook overklokken, maar dit is een stuk riskanter, waarmee je de computer ernstig kunt beschadigen. Wij adviseren om je processor niet over te klokken als een onervaren pc-bouwer bent of wanneer stabiliteit belangrijk voor je is.
Hoe weet ik welke processor goed is?
Zoals je hebt hierboven hebt kunnen lezen hangt de snelheid van de processor af van vier verschillende factoren. Het is dus niet eenvoudig te bepalen op basis van specificaties welke processor het snelst is. Het beste kun je kijken naar de Benchmark van de processor, waarbij ze de processor onder precies dezelfde omstandigheden laten ‘racen’ tegen zijn concurrenten.
Hoe kies ik de juiste processor?
Voor een snelle computer zijn een aantal dingen belangrijk. Een processor met meer kernen kan meer taken tegelijk uitvoeren en hoe hoger de kloksnelheid (GHz) getal hoe beter. Een grotere cache is handig zodat de processor minder afhankelijk is van je intern geheugen. Extra technieken zoals SMT (AMD) en Hyper-threading (Intel) kan handig zijn als je wilt overklokken.
Conclusie
Je zou denken hoe hoger de kloksnelheid (GHz) van een CPU hoe beter, en dat is voor de computer zelf helemaal waar, maar helaas niet voor je portemonnee. De allernieuwste en dus ook de allersnelste processoren zijn nog geen massaproduct en betaal je de hoofdprijs in vergelijking met een paar eerdere versies. We adviseren om één of twee versies onder de allernieuwste processor te blijven. Het verschil in gamen FPS (frames per seconde) en de paar seconden sneller applicaties openen is te verwaarlozen. Het extra bedrag wat je moet betalen voor de nieuwste CPU met een klein beetje meer snelheid is geen goede prijs-kwaliteitverhouding deal. Intel heeft de naamsbekendheid maar AMD heeft op dit moment de overhand als het gaat om de beste prijs / prestatie en helemaal in de gaming-sector.
